Του Πέτρου Φιλίππου
Αντιπεριφερειάρχη Ανατολικής Αττικής
Στην Ανατολική Αττική παραμένει έντονη η ανάπτυξη του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τομέα. Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες (αναπτυξιακά πρότυπα Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων και φορέων, δημοσκοπήσεις κλπ) αλλά και από το ενδιαφέρον...
των πολιτών που κατακλύζουν με ερωτήματα τις αρμόδιες Υπηρεσίες (Δ/νσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Αττικής) διαφαίνεται η τάση για επιστροφή, κυρίως των νέων, στον αγροτικό τομέα.
Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια της κρίσης, όπου η αγροτική ενασχόληση μπορεί να είναι ένας σίγουρος νέος επαγγελματικός προσανατολισμός.
Η Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής κατέχει το 40% της γεωργικής γης στο σύνολο της Περιφέρειας Αττικής.
Με δεδομένο ότι η Αττική κατέχει μόνο το 1% της αγροτικής γης της χώρας μας, γίνεται σαφής η αναγκαιότητα διαφύλαξης του αγροτικού χώρου ως πόρου πολύτιμου και αναγκαίου στην Αττική.
Ο αγροτικός χώρος λοιπόν χρήζει προστασίας, οικολογικής διαχείρισης και οποιαδήποτε προσπάθεια συρρίκνωσής του θεωρείται εγκληματική.
Στην Ανατολική Αττική σημαντικό κομμάτι του πρωτογενούς τομέα είναι η αμπελουργία (με έκταση 49.000 στρέμματα περίπου οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου), η ελαιοκομία (με έκταση 133.000 στρέμματα περίπου ελαιώνων), η μελισσοκομία (με 27.000 κυψέλες περίπου) και η κτηνοτροφία (1.000 περίπου κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις αιγοπροβάτων, βοοειδών, χοίρων, ορνίθων, σαλιγκαριών, κλπ που αντιστοιχούν σε 88.000 περίπου ζωικές μονάδες), καθώς και του δευτερογενούς τομέα με 44 οινοποιεία τα οποία παράγουν περίπου 70.000 HL οίνου, 14 συσκευαστήρια- τυποποιητήρια ελαιολάδου κ.α.
Σημειώνεται ότι κάποια από αυτά παρουσιάζουν εξαγωγική δραστηριότητα.
Για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Ανατολικής Αττικής αποτελεί ζωτικής σημασίας προτεραιότητα, η διατήρηση και η ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα καθώς όχι μόνον υποστηρίζει και συμπληρώνει τις παραγωγικές διαδικασίες του Δευτερογενούς και του Τριτογενούς τομέα αλλά συμβάλλει στη διαφύλαξη του αγροτικού χώρου και στον περιορισμό διάχυσης των αστικών χρήσεων στη γεωργική γη.
Συγκριτικό πλεονέκτημα της ΠΕΑΑ, είναι η γεωγραφική θέση που κατέχει με μικρή χιλιομετρική απόσταση μεταξύ παραγωγού και αγορών μειώνοντας το κόστος μεταφοράς και την τιμή διάθεσης των προϊόντων στον καταναλωτή.
Επιπλέον, τα δύο μεγάλα λιμάνια (Ραφήνα-Λαύριο), το αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, η οργάνωση των διαμεταφορών και των υπηρεσιών διαχείρισης εφοδιασμού, αποτελούν ένα ακόμα συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής, καθιστώντας την Π.Ε Αν. Αττικής πύλη για τη διευκόλυνση της διακίνησης και της εξαγωγικής δραστηριότητας των προϊόντων. Η ανάπτυξη του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα συμβάλλει λοιπόν,
• στην ανάπτυξη των παραγωγικών δραστηριοτήτων, τονώνοντας την τοπική οικονομία, τη συνοχή της τοπικής κοινωνίας (απασχόληση, ποιότητα ζωής), τη διαφύλαξη του Αττικού τοπίου και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς
• στην κάλυψη των αναγκών – αυτονομία των κατοίκων της Αττικής. στη διαφύλαξη του περιβάλλοντος (διαφύλαξη τοπίου, βιοποικιλότητα κ.α).
Οι αγρότες- επιχειρηματίες της περιοχής μας υποστηρίζονται και ενημερώνονται μέσω της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομία και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Αν. Αττικής.
• Με ημερίδες, τοπικές συγκεντρώσεις σε Συλλόγους και Συνεταιρισμούς, καθώς και από τις Υπηρεσίες της Περιφέρειάς μας.
• Με την έκδοση του εγχειριδίου με θέμα: «ΓΗ: ΤΡΟΦΟΣ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΤΗΣ», όπου παρέχονται ασφαλή στοιχεία για την υφιστάμενη κατάσταση του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα της Ανατολικής Αττικής και προτείνονται δράσεις και ευεργετικά μέτρα που απορρέουν από την εμπειρία και την άμεση επαφή με τον πολίτη.
Το εγχειρίδιο εκπονήθηκε από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Π.Ε ΑΝ. ΑΤΤΙΚΗΣ, στα πλαίσια μια διαφοροποιημένης νοοτροπίας και κουλτούρας με όραμα την εξωστρέφεια, τη διαφάνεια και την ενημέρωση του πολίτη.
Επίσης ενισχύονται με την ένταξη των ενδιαφερομένων σε προγράμματα επιδοτήσεων μέσω αναπτυξιακών νόμων, επιχειρησιακών προγραμμάτων, ΕΣΠΑ, κλπ.
Ενδεικτικά αναφέρουμε προγράμματα αναδιάρθρωσης αμπέλων, εγκατάστασης νέων γεωργών, σχέδια βελτίωσης, εκσυγχρονισμός γεωργικών εκμεταλλεύσεων, βιολογικής γεωργίας, επενδύσεων στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων και στην αύξηση της αξίας αυτών.
Για το Στρατηγικό Σχεδιασμό της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, δίνεται έμφαση στην αγροτική ανάπτυξη με άξονες προτεραιοτήτων
• Μεταφορά γνώσεων και καινοτομία
• Ανταγωνιστικότητα όλων των τύπων γεωργίας και βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων
• Οργάνωση της αλυσίδας τροφίμων και διαχείριση κινδύνων
• Αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων
• Αποδοτικότητα των πόρων και αλλαγή για ενίσχυση της τοπικής οικονομίας
• Κοινωνική ένταξη, μείωση της φτώχιας και οικονομική ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών
H αρμόδια υπηρεσία της ΠΕΑΑ έχει διατυπώσει προτάσεις στους εξής θεματικούς άξονες:
Μεταφορά γνώσεων και καινοτομίας
Κατάρτιση Στόχος:
• Σωστή ενημέρωση ενδιαφερομένων, βελτίωση χρόνου εξυπηρέτησης
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων, εξειδίκευση, βελτίωση παραγόμενων προϊόντων, γνώση καινοτόμων δράσεων.
• Διάδοση και διάχυση της ενημέρωσης στους νέους αγρότες για ορθή γεωργική και κτηνοτροφική πρακτική και αξιοποίηση καινοτομιών και τεχνολογικών εξελίξεων στον αγροτικό τομέα.
Δράσεις:
• Εκπαίδευση παραγωγών – κτηνοτρόφων μελισσοκόμων-αγροτικών συλλογικών οργάνων για προστασία και ευζωία των ζώων, ορθή χρήση φαρμάκων, ορθή διαχείριση της παραγωγής πρωτογενών προϊόντων κλπ.
• Επιμόρφωση - Εκπαίδευση του προσωπικού με ημερίδες – εσπερίδες – σεμινάρια - εργαστήρια.
• Επιμόρφωση - Εκπαίδευση των παραγωγών που θα ενταχθούν στα προγράμματα με ημερίδες – εσπερίδες – σεμινάρια - εργαστήρια (μελισσοκομικά θέματα, τομείς φυτικής και ζωικής παραγωγής, μεταποίηση, προστασία των ζώων, βιολογικές καλλιέργειες, τεχνολογία - πληροφορία – επικοινωνία κλπ )
• Ίδρυση Αγροτικού Εκπαιδευτικού Πάρκου - Κήπου, ως κέντρου διάδοσης και διάχυσης της ενημέρωσης στους νέους αγρότες για ορθή γεωργική και κτηνοτροφική πρακτική και αξιοποίηση καινοτομιών και τεχνολογικών εξελίξεων στον αγροτικό τομέα, γεωργία κτηνοτροφία.
• Δράσεις της ενίσχυσης της τεχνικής και οικονομικής κατάρτισης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (Μ.Μ.Ε ) σε αγροτικές περιοχές.
• Ενημέρωση για την εφαρμογή εθελοντικών συστημάτων ποιότητας σε συσκευαστήρια σύκων-κρασιού-λαδιού φιστικιών και κηπευτικών.
• Ενημέρωση των παραγωγών και καταστημάτων εμπορίας φυτο-προστατευτικών προϊόντων για την λογική χρήση των φυτο-προστατευτικών σκευασμάτων / φαρμάκων με την συμπλήρωση και αξιολόγηση σχετικών ερωτηματολογίων.
Ανταγωνιστικότητα όλων των τύπων γεωργίας και βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων
Στόχος
Μείωση κόστους παραγόμενου προϊόντος (διακίνηση, εμπορία κλπ), βελτίωση ανταγωνιστικότητας – προάσπιση των κοινωνοικονομικών αναγκών - προώθηση τοπικών προϊόντων.
Δράσεις
• Δημιουργία μεταποιητικής εγκατάστασης και πρατηρίου πώλησης στον τελικό καταναλωτή σε συνέχεια της γεωργικής ή κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης. (Μικτές μονάδες επισκέψιμων χώρων, πολυλειτουργικά αγροκτήματα, οικοτεχνικές επιχειρήσεις).
• Ίδρυση μονάδας επεξεργασίας αρωματικών - φαρμακευτικών φυτών.
• Εκσυγχρονισμός κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων και σφαγείων για την εφαρμογή προστασίας ευζωίας των ζώων.
• Ίδρυση νέων μονάδων - εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού των εγκαταστάσεων – εκμεταλλεύσεων προϊόντων φυτικής και ζωικής παραγωγής.
• Επέκταση γεωργικής εκμετάλλευσης στον τομέα της μεταποίησης και του αγροτουρισμού. (πολυλειτουργικά αγροκτήματα)
• Σύσταση ομάδων παραγωγών στους τομείς σύκα-φιστίκια-κρασί-λάδι-οπωροκηπευτικά, κτηνοτροφικά προϊόντα.
• Σύσταση ομάδων παραγωγών σε βιολογικά προϊόντα.
Τα παραπάνω είναι ορισμένοι μόνο από τους στόχους που έχουμε θέσει ενόψει του νέου επιχειρησιακού προγράμματος για το διάστημα 2015-2020 για την αγροτική αναβάθμιση της Ανατολικής Αττικής.
Για την επίτευξη όλων αυτών των στόχων, η Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής προχωρά σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές, τους αντίστοιχους τοπικούς φορείς (συνεταιρισμούς, συλλόγους κλπ) αλλά και τους ίδιους τους αγρότες στη διοργάνωση των αναγκαίων δράσεων που θα συμβάλλουν στην αγροτική αναβάθμιση της περιοχής.
